کتاب فیه ما فیه شامل یادداشت‌هایی است که در طول سی سال از سخنان مولوی در مجالس مختلف فراهم آمده ‌است . مولوی در فصلی از این کتاب به ساحت نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم جسارت نموده و به صورت غیر مستقیم بیان می کند که وجود مبارک ایشان برای تهذیب و پاک نمودن خویش از رذائل (نعوذ بالله من هذه الاباطیل) به ازدواج با زنان مباردت می فرمودند… همچنین وی ضمن توهین به زنان که آنها را به منزله مصائبی برای پاک نمودن نجاسات مردان به مشار می آورد توصیه می کند که باید غیرت خود را از میان بردارید و اگر عقل شما با این مساله مخالفت می کند و نمی توانید آن را کنار بگذارید، تصور کنید که زنانتان به عقد شما در نیامده اند و تنها بدکاره ای خراباتی هستند که نسبت به آنها غیرتی ندارید و گاه گاهی از سر دفع شهوت به آنها سر می زنید:

«فرمود که شب و روز جنگ میکنی و طالب تهذیب اخلاق زن میباشی و نجاسـت زن را بخـود پـاک مـیکنـی خود را درو پاک کنی بهتر است که او را در خود پاک کنی… خداوند عزوجل راهی باریک پنهان بنمـود پیغامبر را صلی اللّه علیه [و آله] و سلّم و آنچیست زن خواستن تا جور زنان میکشد و محالهای ایشان میشـنود و بـرو میدوانند و خود را مهذب میگرداند وَاِنَّکَ لَعَلَی خُلُقٍ عَظِـیمٍ جـورکسـان برتـافتن و تحمـل کـردن چنانسـت کـه نجاست خود را دریشان میمالی خلق تو نیک می شـود از بردبـاری و خلـق ایشـان بـد می شـود از دوانیـدن و تعـدّی کردن پس چون این را دانستی خود را پاک میگردان. ایشـان را همچـو جامـه دان کـه پلیـدی های خـود را دریشـان پاک میکنی و تو پاک میگردی…»

همچنین با توصیه به نفی غیرت می گوید:

«اگر با نفس خود برنمی آیی از روی عقل با خویش تقریر ده که چنان انگارم کـه عقدی نرفته است معشوقه ایست خراباتی هرگه که شهوت غالب می شود پـیش وی مـیروم بـاین طریـق حمیّـت را و حسد و غیرت را از خود دفع میکن تا هنگـام آنکـه ورای ایـن تقریـر تـرا لـذّت مجاهـده و تحمّـل رو نمایـد و از محالات ایشان ترا حالها پدید شود بعد از آن بی آن تقریر تو مرید تحمّل و مجاهده و بر خود حیف گرفتن گردی چون سود خود معین درآن بینی.»

وی در ادامه ی سفارش به نفی غیرت با نقل داستانی جعلی مجددا به نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم جسارت می کند:

«آورده اند که پیغامبر صلّی اللّه علیه و سلّم با صحابه از غزا آمده بودنـد فرمـود… امشـب بـر در شـهر بخسبیم و فردا درآئیم گفتند یا رسول اللّه به چه مصلحت؟ گفت شاید که زنان شما را با مردمان بیگانه جمع بینیـد و متألم شوید و فتنه برخیزد. یکی از صحابه نشنید در رفت، زن خود را با بیگانه یافت. اکنون راه پیغامبر صلی اللّه علیه [و آله] و سلّم اینست که می باید رنج کشیدن از دفـع غـیرت و حمیـت …» [۱]

با اندکی تتبع، به احادیث تکان دهنده ای در این زمینه برخورد می کنیم که به مواردی از آنها اشاره می شود:

۱ – قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : کانَ إِبراهیمُ أَبی غَیورا و َأَنَا أَغیَرُ مِنهُ وَ أَرغَمَ اللّه  أَنفَ مَن لا یَغارُ مِنَ المُؤمِنینَ؛

پدرم ابراهیم با غیرت بود و من با غیرت تر از اویم. خدا بینی مؤمنی را که غیرت ندارد، به خاک می مالد. [۲]

۲ – قال امیرالمومنین علیه السلام:  یَا أَهلَ العِرَاقِ نُبِّئتُ أَنَّ نِسَاءَکُم یُدَافِعنَ الرِّجَالَ فِی الطَّرِیقِ أَ مَا تَستَحیُون‏،  أَ مَا تَستَحیُونَ وَ لَا تَغَارُونَ نِسَاءَکُم یَخرُجنَ إِلَی الأَسوَاقِ وَ یُزَاحِمنَ العُلُوج‏ .

ای مردم عراق؛ خبر یافتم که زنان شما در راهها پهلو به پهلوی مردان می‌زنند آیا شرم نمی‌کنید؟ آیا شما (مردان) حیا نمی‏ کنید و غیرت نمی ‏ورزید، زنانتان به بازارها رفته و مزاحم بیماردلان می گردند. [۳]

۳ – رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم): بوی خوش بهشت تا مسیر پیمودن پانصد سال راه، می رسد، ولی به مشام چند نفر نمی رسد، یکی از آن ها بی غیرت است. [۴]

۴ – قال الصادق علیه السلام : إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی غَیُورٌ یُحِبُّ کُلَّ غَیُورٍ وَ لِغَیرَتِهِ حَرَّم‏ الفَوَاحِشَ ظَاهِرَهَا وَ بَاطِنَهَا.

همانا خداوند تبارک و تعالی با غیرت است و مردان غیور را دوست دارد و از همین رو، زشتی ها را چه آشکار و چه پنهان حرام کرده است. [۵]

۵ – دریکی از جنگ ها چند نفر اسیر را به حضور پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) آوردند که مستحق اعدام بودند، پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمان اعدام آنها را صادر کرد، ولی در میان آنها یکی از آنها را آزاد نمود، او پرسید: چرا مرا آزاد کردی؟ پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: جبرئیل به من خبر داد که تو دارای پنج خصلت هستی که خدا و رسولش آنها را دوست دارد: ۱ـ نسبت به ناموست، غیرت شدید داری ۲ـ دارای سخاوت ۳ـ حسن خلق ۴ـ راست گویی ۵ ـ و شجاعت می باشی. آن شخص با شنیدن این سخن، مجذوب پیامبر اسلام شد و مسلمان گردید، و در راه اسلام استوار بود تا این که در یکی از جنگ ها در رکاب پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به شهادت رسید. [۶]

[۱] فیه ما فیه ص ۳۷ و ۳۸

[۲] بحارالأنوار(ط-بیروت) ج۱۰۰، ص۲۴۸، ح۳۳

[۳] کافی(ط-الاسلامیه) ج۵ ، ص ۵۳۷

[۴] من لایحضره الفقیه، ج۳، ص ۲۸۱

[۵] کافی(ط-الاسلامیه) ج۵، ص ۵۳۵ و ۵۳۶ ، ح۱

[۶] وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۱۰۹